«Κινήματα υγείας: εντός, εκτός και πέρα του κανονιστικού πλαισίου της (βιο)ιατρικής»
(Σ. Χρήστου, υπ. δρ. Πολ. Επιστ. & Κοιν. Επιστημών, SNS, Φλωρεντία)
Το πρόσφατο ερευνητικό ενδιαφέρον γύρω απο τα σημεία σύγκλισης της ιατρικής και της πολιτικής κοινωνιολογίας, ανέδειξε τη βιβλιογραφία των Κοινωνικών Κινημάτων Υγείας τα οποία- και ενώ σημείωσαν μεγάλες και σημαντικές κατακτήσεις στο παρελθόν αλλά και στις μέρες μας- υπο-εκπροσωπούνται στις μελέτες της συγκρουσιακής πολιτικής. Ωστόσο, οι Brown και Zavestoski (2005) μας προτρέπουν να τα μελετήσουμε ως ξεχωριστή κατηγορία κινημάτων, συγκεκριμένα ως ‘συλλογικές προκλήσεις στην υγειονομική και ιατρική πολιτική, συστήματα πεποιθήσεων, έρευνας και πρακτικής που συμπεριλαμβάνουν εύρος επίσημων και ανεπίσημων οργανώσεων, υποστηρικτών, δικτύων συνεργασίας και μέσων’.
Μέσα από μια σύντομη ιστορική αναδρομή των κινημάτων αυτών, σκοπός της παρουσίασης είναι ο από κοινού προβληματισμός πάνω στην διάδραση και αλληλεπίδραση των συλλογικών αυτών προταγματικών δρώντων με το (βιο)ιατρικό μοντέλο και τις προεκτάσεις του ως καθεστώς «αλήθειας», σε επίπεδο πολιτισμικό, κοινωνικό, ‘επιστημονικό’ αλλά και πολιτικό.
Πιο συγκεκριμένα, μέσα από τη μελέτη συγκεκριμένων περιπτώσεων, η παρουσίαση θα εξετάσει τις πλαισιώσεις των κινημάτων αυτών και τις διεκδικήσεις τους, τις τακτικές και τις κατακτήσεις τους, έναντι του ηγεμονικού (βιο)ιατρικού λόγου και της κυρίαρχης επιστημολογίας. Ειδικότερα, σε ποιές περιπτώσεις τα κινήματα υγείας δανείζονται και αναπαράγουν τον βιοιατρικό λόγο, γιατί και με τι αποτελέσματα; Αντίθετα, ποιές ειναι οι πολιτισμικές ‘πρώτες ύλες’ στη συλλογική απόρριψη ή και αντιστροφή παγειωμένων πεποιθήσεων που συνειστούν τον ‘μέσο όρο’ της ‘κανονικότητας’;
Η μελέτη και συζήτηση γύρω από τα κινήματα υγείας μας προσφέρει εξαιρετικά αναλυτικά αλλά και πολιτικά εργαλεία που εκτείνονται από τα κείμενα μας στις συλλογικές (αντι)δράσεις και διεκδικήσεις μας.