«Περί Αυτοκτονίας
Το ‘απονενοημένο διάβημα’ και οι βιο-πολιτικές νοηματοδοτήσεις του»
(Θ. Λάγιος, δρ. φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ & Β. Λέκκα, δρ. Ιστορίας ΕΚΠΑ)
Εάν ο κυρίαρχος λόγος στην Αρχαιότητα θεωρούσε την αυτοκτονία προνόμιο των λίγων (των φιλοσόφων και των αριστοκρατών) και όνειδος των πολλών, εάν ο κυρίαρχος λόγος από τον Μεσαίωνα και μέχρι τη νεωτερικότητα θεωρούσε την αυτοκτονία ασύγγνωστο αμάρτημα, από τον 19ο αιώνα και μέχρι τις μέρες μας ο κυρίαρχος επιστημονικός λόγος θεωρεί την αυτοκτονία ασθένεια και παραδόξως, την ίδια στιγμή, την ασθένεια ως τη μόνη ικανή και αναγκαία προϋπόθεση για την (ιατρικώς υποβοηθούμενη) αυτοκτονία. Με αφορμή την πρόσφατη έκδοση του βιβλίου μας Περί Αυτοκτονίας. Το «απονενοημένο διάβημα» και οι βιο-πολιτικές νοηματοδοτήσεις του (Αθήνα: futura, 2020) και την απόπειρα αποτύπωσης των βασικών του σημείων, σκοπός της παρούσας εισήγησης είναι η παρουσίαση της ιστορικής διαδρομής της αντιμετώπισης της αυτοκτονίας εντός του δυτικού πολιτισμού και, συνακόλουθα, στρέφοντας το βλέμμα στο παρόν, η προσπάθεια ιστορικοποίησης του παραπάνω βιο-πολιτικού παραδόξου.
Ο Θανάσης Λάγιος είναι δρ. Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ και επιστημονικός υπεύθυνος της σειράς μικρόκοσμος (εκδόσεις Πλέθρον). Έχει μεταφράσει αποσπάσματα από τα Dits et écrits του Michel Foucault (Στιγμή, 2011) και τον τέταρτο τόμο της Ιστορίας της Σεξουαλικότητας (Οι ομολογίες της Σάρκας, Πλέθρον 2019), και έχει δημοσιεύσει το Stirner, Nietzsche, Foucault: Ο Θάνατος του Θεού και το Τέλος του Ανθρώπου (futura, 2012). Οι πιο πρόσφατες δημοσιεύσεις του: Θ. Λάγιος, Β. Λέκκα, Γ. Πανουτσόπουλος, Διάχυση Συνόρων, Χάραξη Σωμάτων, Σημεία Καταγραφής [Αθήνα: futura, 2016 και T. Lagios, V. Lekka, G. Panoutsopoulos, Borders, Bodies and Narratives of Crisis in Europe (New York: Palgrave Macmillan, 2018)]· Θ. Λάγιος, Περί φουκωφοβίας, Σχόλια γύρω από τις (αυτ)απάτες μιας «πολεμικής» (Αθήνα: futura, 2020)· Θ. Λάγιος, Β. Λέκκα, Περί Αυτοκτονίας. Το «απονενοημένο διάβημα και οι βιο-πολιτικές νοηματοδοτήσεις του» (futura, 2020). Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν την κοινωνική και πολιτική φιλοσοφία, την επιστημολογία και την ψυχανάλυση.
Η Βάσια Λέκκα είναι διδάκτωρ Ευρωπαϊκής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και κάτοχος του «Ευρωπαϊκού Διδακτορικού» [European Doctorate in the Social History of Europe and the Mediterranean]. Έχει διδάξει επί σειρά ετών, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Στα βιβλία της περιλαμβάνονται τα ακόλουθα: i) Ιστορία και Θεωρία της Ψυχιατρικής. Από τον Ιπποκράτη μέχρι το κίνημα της αντιψυχιατρικής και τον MichelFoucault(Αθήνα: futura, 2012), ii) The Neurological Emergence of Epilepsy. The National Hospital for the Paralysed & Epileptic (1870-1895) (Νέα Υόρκη: Springer, 2014), iii) Διάχυση συνόρων, χάραξη σωμάτων, σημεία καταγραφής [με τους Θ. Λάγιο και Γ. Πανουτσόπουλο] (Αθήνα: futura, 2016), iv) Borders, Bodies and Narratives of Crisis in Europe [με τους Θ. Λάγιο και Γ. Πανουτσόπουλο] (Νέα Υόρκη: Palgrave Macmillan, 2018), v) Περί αυτοκτονίας. Το «απονενοημένο διάβημα» και οι βιο-πολιτικές νοηματοδοτήσεις του [με τον Θ. Λάγιο] (Αθήνα: futura, 2020). Είναι Editor-in-Chief του διεθνούς επιστημονικού περιοδικού European Journal for the History of Medicine and Health. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στην κοινωνική ιστορία της ιατρικής και της ψυχιατρικής, στην κοινωνιολογία του σώματος και της παιδικής ηλικίας, και στο μεταναστευτικό ζήτημα.